25 czerwca 2022, pod patronatem Metra Warszawskiego, odbyła się druga z serii „Zobacz, jak metro oddycha pod ziemią” wycieczka Koła Miłośników Metra i Zrobotyzowanych. Wycieczka odbyła się na stacji A11 Politechnika oraz w obiekcie pod Polem Mokotowskim.
Po spotkaniu obok mozaiki w przejściu podziemnym stacji Politechnika i przebyciu instruktażu BHP, udaliśmy się do dyspozytorni energetycznej poprzez klatkę schodową łączącą przejście podziemne z podstacją energetyczną. Tam spotkał nas pracownik służby energetycznej, który najpierw skierował wycieczkę do obejrzenia z bezpiecznej odległości urządzeń podstacji wysokiego oraz niskiego napięcia, zaś następnie urazcył długą i pełną szegółów opowieścią o działaniu systemu energetycznego stacji A11. Uczestnicy wyczieczki dzięki temu mogli dowiedzieć się wielu rzeczy o zasilaniu stacji, sieci trakcyjnej, wentylacji oraz o sterowaniu takim układem. Jednym z ciekawszych urządzeń był oryginalny sterowniczy pulpit kostkowy z 1993 roku.
Z dyspozytorni energetycznej następnie udaliśmy się do wentylatorni stacyjnej, w której od dołu wycieczka podziwiała szyb wentylacyjny wkomponowany w budynku biurowca. Obejrzeliśmy dwa wentylatory dostarczające przez ten szyb powietrze do stacji Politechnika, w komorze wentylatorów pracownicy z obsługi techniczej wyjaśnili uczestnikom zasady działania układu wentylacji stacyjnej.
Po zapoznaniu się z wentylacją st.m. Politechnika, wycieczka wracając przez przejście podziemne udała się do stanowiska dyżurnego stacji. Po drodze operator dyspozytorni energetycznej pokazał również urządzenie służące do kontroli obecności napięcia na szynie kontaktowej (sieci trakcyjnej) oraz elementy wyposażenia ochronnego, zabezpieczającego pracowników technicznych przed pradem.
Na stanowisku dyżurnego stacji wyjaśniono nam na czym polega praca oraz obowiązki dyżurnego, pokazano również pomieszczenie sterowania ruchem. W tym pomieszczeniu uczestnicy mieli okazję zobaczenia rozległego pulpitu składającego się z kilku ekranów pokazujących układ torowy południowej części I linii metra.
Z obszaru stacji A11 wycieczka tunelem pod Trasą Łazienkowską przemieściła się do obiektu, który kiedyś pełnił funkcję centralnej dyspozytorni metra. Stąd klatką schodową wyszliśmy na powierzchnię, tuż za Pomnikiem Jazdy Polskiej.
Kolejne odwiedzone obiekty to pustka technologiczna oraz wentylatornia B11, które znajdują się pod Polem Mokotowskim. Wejście do tego połączonego obiektu prowadzi poprzez słynny „reaktorek” lub też „grzybek”, będący częstym miejscem spotkań warszawiaków, czyli kiosk wentylacyjny B11.
Odwiedzona pustka technologiczna to jeden z ciekawszych obiektów Metra Warszawskiego, o jej istnieniu ludzie spędząjący czas w parku na ogół nie zdają sobie sprawy. Tak wielkie podziemne pomieszczenia o powierzchni około 2 tyś. m. kw. zgodnie z planami z lat osiemdziesiątych miały pełnić funkcję stacji filtrowentylacyjnej na wypadek wykorzystania metra jako schronu dla ludności cywilnej. Miały dostarczać oczyszczone powietrze dla 7 stacji (od Racławickiej do Dworca Gdańskiego) i składać się z trzech sal – sali filtrów wstępnych, sali filtropochłaniaczy oraz sali wentylatorów. Pozostałością po tych planach są wielkie stalowe wrota, tzw. „zamknięcia ochronno-hermetyczne”, oddzielające stację filtrowentylacyjną od szybu prowadzącego na powierzchnię. Po ustaniu czynników wybuchu takich jak fala uderzeniowa, wrota te otwierały się w celu czerpania powietrza do filtrów. O przeznaczeniu tego obiektu uczestnikom wycieczki opowiedział kol. Mikołaj Filipowicz, pokazując również zdjęcia udostępnione przez eksploratora miejskiego SamNamos (instagram: time2urbex) przedstawiające ukończone obiekty tego typu w miastach byłego ZSRR.
Po zapoznaniu się ze stacją filtrowentylacyjną, wychodząc przez śluzę z drzwiami schronowymi, wycieczka przeszła do wentylatorni szlakowej B11. W tym pomieszczeniu na koniec uruchomiono jeden z wentylatorów, dzięki czemu uczestnicy wycieczki mogli poczuć na sobie mocny podmuch tych urządzeń, codziennie zapewniających dostęp świeżego powietrza do tuneli oraz stacji metra.
Składamy serdeczne podziękowania spółce Metro Warszawskie za umożliwienie odwiedzenia wymienionych obiektów oraz wyjaśnienie uczestnikom wycieczki ciekawostek związanych z pracą i obsługą tak skomplikowanego systemu, jakim jest metro w Warszawie.
Do zobaczenia na następnej wycieczce!