Wola gotowa na otwarcie, Bródno gotowe na drążenie

Marzec 2020 roku zapisał się w historii Warszawy i całej Polski jako początek walki ze światową pandemią. Mimo iście niesprzyjających warunków utrzymana została jednak eksploatacja i budowa warszawskiego metra. Poniżej prezentujemy najważniejsze wydarzenia minionego miesiąca dotyczące stołecznej kolei podziemnej. Serdecznie zachęcamy do zapoznania się.

Autobusy na Woli zmienią trasy

3 marca Zarząd Transportu Miejskiego zaprezentował na antresoli stacji metra Rondo ONZ ostateczny projekt zmian komunikacji autobusowej po otwarciu odcinka II linii metra na Woli. W stosunku do pierwotnej koncepcji, która ujrzała światło dzienne dokładnie trzy miesiące wcześniej, nastąpiło kilka istotnych zmian. Przede wszystkim projekt nie dotyczy już 26, a tylko 21 linii, z których 3 już powróciły na pierwotne trasy w związku z przywróceniem ulic nad budowanymi stacjami. Decydenci wysłuchali niektórych głosów pasażerów i m.in. zachowano dotychczasową trasę linii 112, a 171 nadal będzie dojeżdżać do Torwaru. Mieszkańcom nie udało się natomiast odwieść planistów m.in. od wycofania z Woli linii 102 i 520, które skrócono odpowiednio do przystanków Emilii Plater i Plac Bankowy oraz od pozostawienia E-2 na skróconej trasie również do Bankowego. Zgodnie z dotychczasowymi zapowiedziami, zmiany te powinny wejść w życie 4 kwietnia wraz z przedłużeniem linii metra M2 do stacji Księcia Janusza i…

Wolskie metro gotowe na otwarcie

…mimo sytuacji, w której obecnie znajduje się nasz kraj (więcej o koronawirusie piszemy w dalszej części artykułu), uruchomienie tego odcinka w tym terminie wcale nie stanęło pod znakiem zapytania. Ratusz podtrzymuje wcześniejszą wersję, zaznacza jedynie, że ewentualne otwarcie nastąpi w formie dobranej do panujących realiów – bez fety, np. wraz z początkiem kursowania we wczesnych godzinach porannych. Technicznie nie ma bowiem żadnych przeciwwskazań. Od 8 do 15 marca połączono systemy działającego fragmentu linii z jej nowym odcinkiem oraz sprawdzono poprawność ich działania, co wiązało się z przeszło tygodniowym wyłączeniem stacji Rondo Daszyńskiego i zmianami w komunikacji naziemnej. 23 marca rozpoczęły się rozkładowe kursy na trasie Księcia Janusza – Trocka bez pasażerów na testowanym szlaku. Prócz szkolenia maszynistów przejazdy te mają na celu także weryfikację i ewentualną korektę rozkładów jazdy i częstotliwości. W ostatni weekend marca natomiast, w związku z nadchodzącym powiększeniem warszawskiego systemu metra, na zlecenie ZTM ruszyła wymiana nośników informacyjnych. Nowe mapy i schematy pojawiły się w pierwszej kolejności na stacjach II linii, ale operacja przewidziana jest również na przystankach linii M1 i w pociągach. Od strony formalnej także nie ma żadnych ograniczeń. W ostatnich dniach Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego przeprowadził 7 kontroli na nowo powstałych obiektach i 31 marca, po sprawdzeniu, że dokumentacja jest kompletna i poprawna, a budowle wykonane zgodnie z prawem i projektami, wydał niezbędne pozwolenia na użytkowanie. W przypadku gdyby z różnych innych przyczyn 4 kwietnia do otwarcia jednak nie doszło, to władze miasta mówią o udostępnieniu nowych stacji pasażerom nieco później, ale nadal w kwietniu.

Przejazd wolskim odcinkiem II linii metra
Mat. UM Warszawa

Bródnowskie TBM-y w blokach startowych

Maszyny, które wykonają tunele metra na Bródnie, są już w całości pod ziemią. W styczniu z zaplecza wykonawcy na plac budowy stacji C21 Bródno trafiły poszczególne elementy dwóch czół TBM, następnie zostały one zmontowane i 11 marca trafiły do szybów startowych. Operacja opuszczenia tarcz została zaplanowana na godz. 9:00 i początkowo wszystko szło zgodnie z planem – cztery zawiesia linowe szybko zaczepiono na pierwszej z maszyn, a do specjalistycznego dźwigu równie sprawnie domontowano przeciwwagę. Niestety, na drodze inżynierów stanęły zbyt silne podmuchy wiatru. O godz. 11:00 procedurę przeniesiono na wieczór i o godz. 20:30, gdy już nic nie zagrażało bezpieczeństwu, wznowiono przygotowania do tego wymagającego precyzji zadania. Niespełna godzinę później Maria została poderwana z ziemi, a w powietrzu obrócono ją o 180 stopni i ustawiono nad szybem północnym, po czym zaczęto opuszczać. Podczas przechodzenia przez otwory w stropie górnym i pośrednim, budowniczowie kontrolowali czy maszyna w żadnym miejscu o nic nie zahaczy. Po blisko 30 minutach operację zakończono pełnym sukcesem – czoło bez żadnych problemów przebyło całą drogę i spoczęło w betonowej kołysce, przygotowanej na poziomie -2 na głębokości 14 m. Analogicznie postąpiono z Anną, która na dole znalazła się około godz. 2:30. W ten sposób czoła dołączyły do czekających pod ziemią zapleczy technicznych i obecnie powinien być już na ukończeniu proces ostatecznego montażu i sprawdzania poprawności działania całych maszyn TBM. Lada dzień należy spodziewać się uruchomienia pierwszej z nich, druga natomiast powinna rozpocząć pracę miesiąc później. Łącznie będą miały one do wydrążenia blisko 5,8 km tuneli do stacji C18 Trocka.

Przypomnijmy, że średnica głowicy skrawającej to 6,3 m, a jej masa to 55 t. Całe czoło o długości 12 m waży 415 t i do jego podniesienia wykorzystano dźwig o masie własnej 350 t z dodatkowym obciążeniem wynoszącym 500 t. Zaplecze techniczne maszyny to aż 85 m długości i kolejne 200 t, co oznacza, że cała TBM liczy 97 m długości i waży 615 t.

Inne metrowskie inwestycje w 2020 roku

Na początku marca ZTM zaprezentował plany inwestycyjne na ten rok. Na 21 zadań przydzielono łącznie ponad miliard złotych, z czego znaczna większość zostanie przeznaczona na priorytetową budowę II linii metra. Poza opisanymi wyżej odcinkami na Woli i Bródnie, trwają także prace na Bemowie. Równolegle przygotowywana jest dalsza rozbudowa w tej dzielnicy, kończąca się Stacją Techniczno-Postojową Karolin (wiedzę o tej inwestycji usystematyzujemy w jednym z najbliższych podsumowań). Cała M2 ma być gotowa przed 2023 rokiem. Ponadto na I linii zaplanowano prace modernizacyjne, mające na celu dostosowanie obiektów dla osób niepełnosprawnych. Po północnej stronie stacji A10 Pole Mokotowskie powstaną 3 windy z poziomu terenu na antresolę oraz kolejna z antresoli na peron. Na ten rok przewidziano wykonanie dokumentacji technicznej i już nawet ogłoszony został przetarg na to zadanie. Na stacji A9 Racławicka zaś podnośnik łączący chodnik z antresolą zostanie zastąpiony windą. W planach uwzględniony został również remont zadaszenia wejścia po południowo-wschodniej stronie stacji A15 Ratusz Arsenał.

Metro Warszawskie w minionym miesiącu prowadziło kilka interesujących postępowań. 11 marca otwarto oferty w przetargu na dokumentację przebudowy torów odstawczych stacji A1 Kabaty. Spółka ustaliła budżet na 2 mln zł i otrzymała dwie mieszczące się w nim oferty – Metroprojekt wycenił swoje usługi na 1,71 mln zł, zaś firma Usługi Ogólnobudowlane i Projektowe „Archbox” jest gotowa wykonać te prace za 1,66 mln zł. 27 marca opublikowano postępowanie na wykonanie analizy bezpieczeństwa pożarowego stacji A13 Centrum. Wykonawca w dokumencie tym będzie musiał określić czy i w jaki sposób przystanek będzie mógł bezpiecznie funkcjonować podczas wymiany schodów ruchomych, łączących perony z tzw. patelnią. 30 marca natomiast metro ogłosiło, że poszukuje chętnych na przeprowadzenie badania opinii pasażerów. Według zapisów przetargu, ankieterzy mieliby pojawić się na wszystkich 34 stacjach metra w czerwcu przez 7 kolejnych dni w godzinach 5-24.

Pięć lat z II linią metra

8 marca 2015 roku o godz. 9:30 uruchomiony został centralny odcinek II linii metra w Warszawie. Na liczącej wówczas 6,1 km nitce znajdowało się 7 stacji. Przejechanie całej trasy od Ronda Daszyńskiego do Dworca Wileńskiego zajmowało 11 minut, a w szczytowym momencie obsługiwało ją 12 pociągów. W dniu otwarcia liczbę pasażerów oszacowano na 233 tys., zaś w późniejszym okresie przewozy unormowały się na poziomie 110-130 tys. w dzień powszedni i 60-70 tys. w weekendy. Do końca 2015 roku z linii skorzystało przeszło 29 mln osób, natomiast w kolejnych pełnych latach jej funkcjonowania liczba ta rosła od 36 do 40 mln. 15 września 2019 roku linia została przedłużona o 3 stacje w kierunku wschodnim. Od tamtego momentu ma ona 9,7 km długości i 10 stacji, przejazd od Ronda Daszyńskiego do Trockiej trwa 17 minut, a maksymalna liczba pociągów obsługujących nitkę wzrosła do 15. Rok 2019 zakończyła ona z wynikiem przeszło 42 mln pasażerów. 8 marca 2020 roku, z okazji 5. urodzin linii M2, Metro Warszawskie i inne miejskie spółki udostępniły na swoich stronach internetowych i profilach w mediach społecznościowych okolicznościowe grafiki w ciekawy sposób przedstawiające pociąg na tle kolorowych ścian zatorowych, natomiast Zarząd Transportu Miejskiego opublikował statystyki i ciekawostki dotyczące jubilatki. Możemy się z nich m.in. dowiedzieć, że przez 5 lat na wszystkich stacjach II linii metra zanotowano łącznie 186 728 772 wejścia, a w biletomatach zainstalowanych na tych stacjach podróżni kupili 17 283 200 biletów o łącznej wartości 207 241 386,50 zł. Po garstkę innych równie interesujących informacji odsyłamy do informacji prasowej podlinkowanej powyżej, a II linii metra życzymy dalszego rozwoju.

Stacja Płocka ze słoniem leśnym

28 listopada 2018 roku na budowie stacji C8 Płocka, w trakcie prac przy wentylatorni stacyjnej prowadzonych na głębokości 6 m, znaleziono 7 kości. Specjaliści z Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie wstępnie określili, że to fragmenty miednicy i kończyn ssaka kopalnego z rodziny słoniowatych sprzed około 100-120 tys. lat, najprawdopodobniej mamuta. W sierpniu 2019 roku, po dokładnych badaniach, stwierdzono, że szczątki liczą około 115-132 tys. lat i należały do około 20-letniej samicy słonia leśnego. Wydarzenie to postanowiono upamiętnić na dwa sposoby – malując mural na jednym z budynków w okolicy stacji oraz tworząc ekspozycję na samej stacji w miejscu znaleziska. Grafika przedstawiająca ssaka i wejście do metra została zrealizowana na bloku przy ul. Skierniewickiej 11 w listopadzie 2019 roku, zaś 31 marca 2020 roku w podłodze północnej antresoli stacji przy skrzyżowaniu ul. Płockiej z ul. Wolską powstała przeszklona gablota. Dr Wojciech Borkowski, zastępca dyrektora warszawskiego PMA, złożył w niej model kości stawu biodrowego, natomiast do sierpnia powinny w to miejsce trafić także kopie pozostałych odnalezionych części szkieletu. Ponadto na jednym z miedzianych paneli, z których składa się ściana antresoli, wykonano pamiątkową tablicę opisującą wydarzenie oraz charakteryzującą zwierzę i przedstawiającą jego wygląd. Jest to jak dotąd najstarsze odkrycie archeologiczne na budowie II linii metra i po otwarciu stacji będzie ono cały czas dostępne dla wszystkich.

Koronawirus a metro

W listopadzie 2019 roku w chińskim mieście Wuhan rozpoczęła się światowa pandemia choroby zakaźnej COVID-19, wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2. 4 marca 2020 roku zdiagnozowany został pierwszy chory w Polsce, zaś w kolejnych dniach rosła liczba zakażonych i pojawiły się pierwsze przypadki śmiertelne. Ostatecznie 14 marca na terenie kraju ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego, a 20 marca wprowadzono stan epidemii. Zamknięte zostały granice Polski dla ruchu lotniczego i kolejowego, nieczynne są m.in. instytucje publiczne, placówki oświatowe i kulturalne, obiekty sportowe i większość sklepów, zakazano zgromadzeń publicznych i zaleca się pozostanie w domu. Zmiany dotyczą także warszawskiej komunikacji miejskiej – m.in. ograniczono liczbę otwartych Punktów Obsługi Pasażerów i godziny ich pracy oraz wprowadzono możliwość zawieszenia nieużywanych biletów 30- i 90-dniowych, natomiast pojazdy są dokładnie myte i dezynfekowane, wydzielono w nich strefy buforowe przy kabinach kierowców oraz zaklejono ciepłe guziki jednocześnie zmieniając wszystkie przystanki na żądanie na stałe w celu częstszych postojów i wietrzenia wnętrz. 23 i 24 marca obowiązywał zmodyfikowany sobotni rozkład jazdy, który dla metra przewidywał w godzinach szczytu dodatkowe kursy, podnoszące częstotliwość do 3:30 na linii M1 i do 4:00 na nitce M2. Następnie przywrócono podstawowy rozkład z uwagi na ograniczenie liczby pasażerów pojazdu do połowy miejsc siedzących, co oznacza, że w każdym wagonie metra może podróżować maksymalnie około 20 osób. Cała sytuacja odbija się na liczbie przewożonych pasażerów. Jak informuje ZTM, na początku miesiąca z I linii korzystało dziennie ponad 485 tys. pasażerów, a z I linii ponad 185 tys., co łącznie daje przeszło 670 tys. osób. 26 marca natomiast z linii M1 skorzystało ponad 60 tys. osób, a z M2 mniej niż 25 tys., czyli razem około 85 tys. pasażerów. W niedzielę, 29 marca, metro przewiozło zaledwie 27 tys. osób, co należy uznać za rekord w kategorii minimalnej frekwencji.

Dla wspólnego bezpieczeństwa apelujemy o rozsądne i odpowiedzialne zachowanie. Prosimy o pozostanie w domach i wychodzenie jedynie w uzasadnionych, dozwolonych sytuacjach – do pracy, sklepu czy na krótki spacer z psem. W przypadku uruchomienia w najbliższych dniach nowych stacji metra odradzamy wybierać się na jakąkolwiek przejażdżkę zapoznawczą – odbijemy to sobie na spokojnie w przyszłości, gdy zagrożenie już ustąpi. Wyłącznie przemyślane działanie nas wszystkich oraz stosowanie się do poleceń władz lokalnych i państwowych pomoże nam zwalczyć ten kryzys.

Życzymy każdemu wiele zdrowia i sił w tym trudnym czasie.
Zarząd Koła Miłośników Metra