Pod koniec lutego 2021 roku dobiegło końca drążenie tuneli II linii metra na Bródnie i zaprezentowany został gotowy peron stacji Kondratowicza. Na początku miesiąca natomiast z Hiszpanii dotarła informacja, że wolskie przystanki kolei podziemnej otrzymały nominację do europejskiej nagrody architektonicznej. Ponadto Škoda rozpoczęła lakierowanie wagonów dla Warszawy, a licytacje dotyczące metra zasiliły konto WOŚP kwotą przeszło 12 000 zł. Więcej o przytoczonych wątkach i na inne równie istotne tematy można przeczytać w odpowiednich rozdziałach poniższego podsumowania minionego miesiąca. Miłej lektury!
Drążenie bródnowskich tuneli zakończone
Pod koniec stycznia TBM Anna rozpoczęła drążenie ostatniego odcinka tunelowego od stacji Zacisze do torów odstawczych za stacją Trocka. 27 stycznia maszyna ta miała za sobą 121 z 655 m tunelu lewego D19, a 5 lutego znajdowała się 270 m za stacją Zacisze, dokładnie pod Kanałem Bródnowskim u zbiegu ul. Nad Strugą i ul. Krośniewicką. Tydzień później operatorzy Anny zaraportowali dystans 402 m, zaś 19 lutego poinformowano, że tarcza minęła ul. Uranową, wykonała 567 m tunelu i do końca pracy pozostało jej już tylko 88 m, w związku z czym przebicie ściany komory demontażowej jest planowane na przyszły tydzień. Ostatecznie maszyna sforsowała ścianę szybu wydobywczego przy skrzyżowaniu Pratulińskiej z Gilarską 23 lutego, dołączając tym samym do siostry o imieniu Maria. W kolejnych dniach rozpoczęto przygotowania do wyciągnięcia głowic obydwu tych maszyn na powierzchnię – m.in. uprzątnięto teren, przywieziono specjalne stojaki pod czoła tarcz i rozpoczęto wznoszenie dźwigu. Operacja zostanie przeprowadzona w marcu, a demontaż „kretów” potrwa do kwietnia.
Mat. UM Warszawa
Przy okazji zakończenia drążenia tuneli bródnowskiego odcinka II linii metra, miasto opublikowało raport z podziemnych prac na trzech stacjach tego odcinka, który my uzupełniamy o wyniki naszych obserwacji z ostatnich dni lutego. Na końcowej stacji Bródno powstaje peron pasażerski i perony technologiczne. Stalowe konstrukcje otrzymało wejście południowo-wschodnie, które w przyszłości prowadzić będzie na bazarek i parking P+R Metro Bródno, zaś na wejściu po północno-wschodniej stronie skrzyżowania Kondratowicza z Rembielińską trwał montaż tych stelaży, co uwieczniliśmy i prezentujemy na poniższym zdjęciu. Na przystanku Zacisze rozpoczęto prace malarskie, wykończeniowe i instalacyjne układu wentylacji.
Budowa stacji Kondratowicza jest najbardziej zaawansowana, dlatego kilka dni później ratusz wraz z wykonawcą zaprosili nas na budowę właśnie tego obiektu. Ponad poziomem terenu widać już wszystkie 6 wejść – północno-zachodnie i przy urzędzie dzielnicy są już zadaszone i oczekują wylania schodów stałych, na południowo-zachodnim trwało wiązanie świeżo wybetonowanego przykrycia, a pozostałe mają boczne stelaże i ściany oraz oczekują na swoją kolej. Tylko niektóre z nich są połączone z konstrukcją stacji, w przypadku pozostałych należy jeszcze wyburzyć fragmenty ścian szczelinowych. Na gotową płytę peronową prowadzą jak na razie tylko schody stałe po zachodniej stronie (widoczne na zdjęciu tytułowym), ale trwają już przygotowania do wykonania schodów również z antresoli wschodniej. W zlokalizowanym nad peronem pomieszczeniu 200, czyli podstacji energetycznej, zamontowano już komplet urządzeń i niebawem ruszą próbne uruchomienia transformatorów (widocznych na zdjęciu poniżej). Po południowo-wschodniej stronie stacji, przy wyjeździe w stronę Zacisza, pozostał do skucia nadmiarowy fragment tunelu ułożonego przez Annę, zdjąć należy także podwieszone do sufitu rolki pozostałe po taśmociągu, który jeszcze kilka dni wcześniej transportował urobek z tarczy na stację Bródno. Z kolei w tunelu północnym, tj. prawym, w stronę przyszłej stacji końcowej, gotowy jest już bankiet dolny i wykonane jest zbrojenie pod bankiet boczny. Jerzy Lejk, prezes Metra Warszawskiego, poinformował, że nowy termin ukończenia inwestycji, uzgodniony z wykonawcą, to sierpień 2022 roku. Ponadto po uruchomieniu bródnowskiego odcinka metra, planowana jest wystawa, na której pokazane zostaną wszystkie znaleziska odkryte w czasie tej budowy.
Postępy na budowie metra na granicy Woli i Bemowa
Maszyny TBM, które wykonały tunele odcinka wolsko-bemowskiego oraz w połowie stycznia zostały wydobyte na powierzchnię, zniknęły już z krajobrazu zachodniej Woli. Na terenie komory demontażowej przy skrzyżowaniu Górczewskiej i Krępowieckiego nie ma już śladu po dwóch głowicach czy dźwigach wykorzystanych do ich podniesienia – te są już na Targówku i niebawem znajdą tam zatrudnienie. Nie zostały jednak jeszcze zalane otwory technologiczne. Na stacji Ulrychów kontynuowane są prace przy konstrukcji przejść podziemnych, wejść i szybów windowych. Pod koniec lutego można było zaobserwować w tym miejscu jedną z dostaw elementów wyposażenia pomieszczeń technologicznych, które będą kontynuowane w najbliższych miesiącach. W przypadku przystanku Bemowo budowniczowie również działają głównie przy wejściach i przejściach podziemnych. Wejście i winda po stronie północno-wschodniej, przy kościele, mają już ściany szczelinowe i są przygotowywane do zbrojenia stropu, zaś wejście północne przy supermarkecie na koniec miesiąca otrzymało strop z otworem technologicznym. W wejściu południowym, przy urzędzie dzielnicy, powstaje konstrukcja szybu windowego (zdjęcie poniżej), natomiast wewnątrz tymczasowego ronda dokończono konstrukcję wejścia południowo-zachodniego. Na budowie torów odstawczych uporządkowano teren, a prace toczą się, tak jak na pozostałych obiektach, głównie pod ziemią. Jak informuje miasto, na stacjach powstają antresole i schody, dobiega końca konstruowanie peronów i słupów, wyposażane jest podperonie. Tunele natomiast są sprawdzane, uszczelniane, wyrównywane, czyszczone i przygotowywane do budowy torowiska.
Wojewoda analizuje kolejne dokumenty metra na Karolin
W lutym opublikowane zostały nowe Obwieszczenia Wojewody Mazowieckiego, dotyczące budowy II linii metra na Chrzanowie i Karolinie. Z dokumentów tych dowiedzieliśmy się, że 29 stycznia wszczęto postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę stacji C3 Lazurowa i pawilonu ekspedycji na terenie pętli autobusowej Osiedle Górczewska, a także Stacji Techniczno-Postojowej Karolin (w dokumentach używana jest poprzednia nazwa robocza – STP Mory) w zakresie tunelu wyjazdowego. 2 lutego taka sama procedura wystartowała również dla budowy przyłączy i sieci uzbrojenia terenu oraz dróg zewnętrznych na terenie STP. W połowie lutego natomiast jeden z użytkowników forum SkyscraperCity zauważył, że na terenach majątku Mory, przeznaczonych pod STP, rozpoczęto wycinkę drzew. Ponadto na stronie internetowej Metra Warszawskiego pojawiły się wszystkie dotychczas wydane decyzje administracyjne dla odcinka 3+STP. Z załącznika nr 2 do decyzji lokalizacyjnej dla stacji C3 można dowiedzieć się, że jeszcze w lutym 2020 roku przewidywano jedno wyjście prowadzące na zachodnią stronę ul. Lazurowej. Niestety, w projekcie budowlanym nie uwzględniono tego elementu, choć wykonawca pod koniec stycznia 2021 roku zapewnił, że w razie potrzeby będzie możliwe dobudowanie tego wyjścia w późniejszym terminie.
Mat. Metro Warszawskie
Wolskie metro nominowane do międzynarodowej nagrody architektonicznej
Trzem stacjom na Targówku nie udało się pod koniec 2020 roku zdobyć miejskiej nagrody architektonicznej, ale teraz przed szansą na wyróżnienie o wiele wyższej rangi stanął wolski odcinek II linii metra. Pierwsze informacje na ten temat pojawiły się wprawdzie już na początku stycznia, ale woleliśmy poczekać na oficjalne potwierdzenie tych rewelacji i doczekaliśmy się go miesiąc później. 2 lutego Komisja Europejska i Fundació Mies van der Rohe ogłosiły w Barcelonie pierwszą listę nominowanych do Nagrody Unii Europejskiej w edycji 2022 konkursu architektury współczesnej im. Miesa van der Rohe. Obejmuje ona 449 realizacji z okresu od października 2018 do października 2020 roku, zlokalizowanych w 279 miastach 41 państw Starego Kontynentu. W zestawieniu tym Polskę reprezentuje 20 prac, z których 4 znajdują się w Warszawie. Obok Elektrowni Powiśle, kompleksu budynków biurowo-hotelarskich P4 i Zodiaku Warszawskiego Pawilonu Architektury, nominowane zostały trzy stacje metra na Woli, uruchomione w kwietniu 2020 roku. Pod względem architektoniczno-plastycznym tworzą one spójną całość, odwołującą się do historii okolicy. Końcowy przystanek Księcia Janusza powstał w pobliżu dawnych Ogrodów Ulricha i to właśnie roślinności zawdzięcza swój wygląd. Ściany zatorowe tworzą betonowe trójkąty, zielone ławki na peronie również mają geometryczne kształty, a biało-zielone filary podpierają zielony ażurowy sufit podwieszany, także składający się z trójkątów. Jest to nawiązanie do okolicznej roślinności, które ma dawać pasażerowi wrażenie spaceru pod koronami drzew. Stacja Młynów znajduje się w okolicy Parku Moczydło z otwartymi basenami i stawami, które dostarczyły inspiracji w postaci dwóch żywiołów – wody i powietrza. Granatowe ściany tworzą jakoby nieskończony podwodny świat, a okrągłe otwory i lampy w białym suficie są niczym pęcherzyki pod powierzchnią lodu. Stację Płocka zlokalizowano natomiast na terenach postindustrialnych, nieopodal byłych Zakładów Radiowych im. Kasprzaka. Ściany za torami odchylone delikatnie do zewnątrz i wyłożone blachą miedzianą w pięciu odcieniach w połączeniu z przeszklonym i podświetlonym sufitem, na którym umieszczono dodatkowo geometryczne wzory z miedzianych paneli, wyglądają jak jeden ogromny układ scalony. Wystrój uzupełniają neony z nazwami stacji. Autorami tych pomysłów są architekci z Biura Projektów Kazimierski i Ryba oraz z zespołu Archinauci. Organizatorzy konkursu planują we wrześniu uzupełnić stawkę o budynki ukończone między listopadem 2020 a kwietniem 2021 roku, w styczniu 2022 roku ogłosić prace zakwalifikowane do konkursu, miesiąc później podać piątkę finalistów, w kwietniu 2022 roku ogłosić zwycięzców, a w maju zorganizować uroczystą ceremonię, połączoną z konferencją i debatami oraz otwarciem wystawy pokonkursowej. Trzymamy kciuki za kawał dobrej podziemnej architektury!
Mat. Jacek Dudkiewicz
Pierwsze wagony Škody przybrały warszawskie barwy
Realizacja największego dotychczas taborowego kontraktu Metra Warszawskiego wkroczyła w kolejny etap. Na początku października 2020 roku zakład Škoda Vagonka w Ostrawie ukończył aluminiowe pudło pierwszego wagonu, miesiąc później specjaliści metra rozpoczęli odbiory surowych konstrukcji, zaś w połowie lutego 2021 roku poinformowano, że Škoda Transportation w Pilźnie ukończyła malowanie pierwszych czterech wagonów. Pudła są transportowane na lawetach z Ostrawy do Pilzna i tam trafiają do nowoczesnej lakierni, której hala o długości 900 m została zmodernizowana specjalnie na potrzeby zamówienia dla Warszawy. Składa się ona z komory do piaskowania, komory do śrutowania, kabiny natryskowej i kabiny lakierniczej, a na obu końcach zainstalowane są 4 ruchome platformy, pozwalające na szybszą i bardziej komfortową pracę przy malowaniu. Proces ten rozpoczyna się od zabezpieczenia fragmentów konstrukcji, które nie będą malowane, a następnie pudło piaskuje się w celu wyczyszczenia i ujednolicenia powierzchni oraz nadania jej odpowiedniej szorstkości pod nakładanie farby. Kolejnym krokiem jest sprawdzenie wszystkich spawów i uzupełnienie ewentualnych mikroubytków, po czym nakłada się podkład i jednocześnie uszczelnia się i wypełnia się masą tłumiącą wnętrze wagonu. Dopiero wówczas można nałożyć poszczególne warstwy kolorów – podstawowych jasnoszarego RAL 9002 i czerwonego RAL 3020 oraz uzupełniających czarnego RAL 9005 i żółtego RAL 1003. Malowanie kolejnej warstwy wymaga jednak całkowitego wyschnięcia poprzedniej, przez co lakierowanie jednego wagonu trwa nawet kilka dni. W międzyczasie, na każdym z wymienionych etapów, przeprowadzane są kontrole techniczne, a ostateczna kontrola i odbiór końcowy polakierowanego pudła następuje po ukończeniu ostatniej warstwy farby. Sprawdzeniu podlega grubość i połysk powłoki oraz różnica jej koloru względem wzornika. Ponadto przed ostateczną wysyłką gotowego składu do Polski, poszycie będzie ponownie sprawdzane i naprawiane, jeśli w czasie montażu części lub późniejszych testów zdarzą się drobne usterki lakieru.
Mat. UM Warszawa
Przy okazji prezentacji polakierowanych pudeł Varsovii, pokazano również nowe wizualizacje tego pojazdu, przedstawiające go na stacjach II linii. W porównaniu z poprzednimi tego rodzaju grafikami z października 2019 i kwietnia 2020 roku, zmianom uległy przede wszystkim czoło i drzwi pasażerskie. Światła końca pociągu nie tworzą już trzeciej linii świateł, gdyż ostatecznie umieszczono je nad przednią szybą. Pomiędzy nimi natomiast znajdzie się tablica kierunkowa, którą przeniesiono z górnej części tej szyby. Na czole pojawił się również czerwony pas. W przypadku drzwi zrezygnowano z lekkiej, przeszklonej konstrukcji podobnej do tej zastosowanej w Inspiro. Zastąpiono ją pełnymi płatami drzwiowymi z pojedynczymi oknami o ukośnej dolnej krawędzi. Ponadto na boku wagonu czołowego widoczny jest numer 9001. Jeżeli element ten pokrywa się z planami, to możemy spodziewać się oznaczeń jak na wagonach Siemensa – człony będą numerowane 90xx+80xx+70xx+75xx+85xx+95xx, gdzie xx oznacza numer pociągu Škody od 01 do 37 lub 45, jeśli Metro Warszawskie zdecyduje się na skorzystanie z zamówienia dodatkowego. Czas na podjęcie tej decyzji spółka ma do końca lipca 2022 roku. Pierwszy skład ma zostać dostarczony do końca września 2021 roku, a w 2022 roku mają rozpoczną się regularne dostawy, trwające wraz z odbiorami aż do czerwca 2024 roku.
Mat. UM Warszawa
Ponad 12 000 zł na WOŚP dzięki metru
Poprzednim razem informowaliśmy, że 29. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy został wsparty przez dwa przedsiębiorstwa związane ze stołeczną koleją podziemną. Metro Warszawskie zorganizowało jedną aukcję, pracownik tej spółki wystawił na sprzedaż samodzielnie i anonimowo również jeden przedmiot, a firma Gülermak, główny wykonawca II linii, przekazała na licytację aż cztery unikaty. Dzięki wszystkim tym aukcjom na konto WOŚP wpłynęło łącznie 12 485 zł. Pięć słoiczków miodu z pasieki zlokalizowanej na STP Kabaty, w płóciennej torbie z grafiką upamiętniającą zeszłoroczną 25. rocznicę uruchomienia metra w Warszawie, było licytowanych przez 18 osób i zostało sprzedanych za 787 zł. Z kolei na przypinkę do klapy marynarki, także wykonaną z okazji jubileuszu, było chętnych 5 osób, a ostateczna cena suweniru wyniosła 81 zł. Gruda ziemi z tunelu, wydrążonego przy Parku Ulricha, była licytowana przez 13 osób i poszła za 1009 zł. Ostrze maszyny TBM, wykorzystane do wykonania tunelu na Bródnie, zainteresowało 12 osób i zostało sprzedane za 1225 zł. Aukcja „Zostań twarzą budowy metra!”, w skład której wchodziła m.in. profesjonalna sesja zdjęciowa i wykonanie banneru na okoliczność przebicia tarczy drążącej, przyciągnęła 15 osób i zakończyła się kwotą 3283 zł. Największą gratką była jednak replika neonu ze stacji Młynów. Jej kupnem zainteresowanych było aż 18 osób, a cena końcowa wyniosła 6100 zł. Po zakończeniu finału poinformowano, że WOŚP zebrała blisko 127,5 mln zł i ta zadeklarowana kwota znajdowała się na koncie WOŚP już pod koniec lutego.
Mat. Gülermak
Pozostałe inwestycje i przetargi
Kontynuowana jest renowacja sufitu nad peronem stacji Wierzbno. Od września do grudnia położono pierwszą warstwę białej farby, a na przełomie 2020 i 2021 roku rozpoczęto docelowe malowanie łukowego sklepienia. Jego tempo w lutym niestety znacznie spadło i do końca tego miesiąca pokryto łącznie 16 pasów, a 3 kolejne zamalowano w większości.
Ogłoszony 22 grudnia przez Zarząd Transportu Miejskiego trzeci przetarg na przebudowę podnośnika po południowo-zachodniej stronie stacji Racławicka zakończył się sukcesem. Zwiększenie budżetu zamówienia pozwoliło 28 stycznia zaakceptować tańszą z dwóch otrzymanych ofert i 8 lutego podpisać umowę na wykonanie tego zadania. Firma Intero Serwis za 695 tys. zł zdemontuje wspomniany podnośnik łączący poziom terenu z antresolą, przebuduje jego szyb i zainstaluje w nim standardową windę o udźwigu 8 osób lub 600 kg. Dzięki teleskopowym drzwiom o świetle 1 m, opisom w alfabecie Braille’a i modyfikacjom ścieżek dotykowych, dźwig będzie mógł służyć także osobom niepełnosprawnym ruchowo, niewidomym i niedowidzącym. Realizacja inwestycji potrwa do 8 września.
Rozpisane 31 grudnia przez Metro Warszawskie postępowanie na opracowanie analizy technicznej możliwości powiązania stacji Centrum na linii metra M1 z dworcami Warszawa Śródmieście/Warszawa Centralna również dobiegło niemalże końca. W związku z licznymi pytaniami zainteresowanych wykonaniem tego zadania i zmianami w warunkach przetargu, oferty zbierano aż do 23 lutego. Nie jest zaskoczeniem, że propozycje złożyły dwa przedsiębiorstwa najbardziej aktywne w projektowaniu warszawskiego metra – Biuro Projektów „Metroprojekt” i ILF Consulting Engineers Polska. Konsorcjum Metroprojektu i architektów z biura Kazimierski i Ryba wyceniło swoje usługi na 1,165 mln zł brutto, zaś ILF podał kwotę 1,1 mln zł brutto. Obydwie mieszczą się w budżecie, określonym na 1,273 mln zł. Cena stanowić będzie jednak tylko 60% oceny ofert, pozostałe 40 punktów można zdobyć za dodatkowe doświadczenie czterech projektantów specjalistów. Czekamy na rozstrzygnięcie przetargu.
KMM zrzesza 5000 osób!
W grudniu 2014 roku, wraz ze wznowieniem działalności przez Koło Miłośników Metra, powstała grupa na Facebooku pod nazwą „Co się dzieje w metrze?”. To właśnie w tym jednym miejscu zrzeszamy sympatyków kolei podziemnej, którzy dyskutują na wiele różnych tematów, dotyczących metra i innych zagadnień transportowych, zarówno w Warszawie, jak i w innych miastach całego świata. Liczba zainteresowanych sukcesywnie rosła, aż 22 lutego 2021 roku liczebność grupy przekroczyła próg 5000 osób. Bardzo dziękujemy Wam wszystkim za obecność, a tych, których jeszcze nie ma wśród nas, serdecznie zachęcamy do dołączenia i stania się aktywną cząstką naszej społeczności!
